ulke

Osmanlı Sarayı için ülkenin adı

Kanuni Süleyman'ın Fransuva I.'ya gönderdiği mektup.

Ben ki sultanların sultanı, hakanların başı, krallara tac giydiren, Allah'ın yeryüzündeki gölgesi ve atalarımın fethettiği Akdeniz'in, Karadeniz'in, Rumeli'nin 1), Anadolu'nun 2), Karaman'ın 3), Rum Vilayeti'nin, 4) Zülkadriye'nin 5), Diyarbekir'in 6), Kürdistan'ın, Azerbaycan'ın, Acem'in, Şam'ın, Haleb'in, Mısır'?n, Mekke'nin, Medine'nin, Kudüs'ün, Arap ülkelerinin 7) ve Yemen'in ve de ateş saçan mızrağımın ve zafer getiren kılıcımın gücüyle sahip olduğum nice ülkelerin sultanı ve padişahı olan Sultan Süleyman Han'ım. 1526, İstanbul.

İnternet Kaynakları: medresetül mahmudiyye, 15. 05. 19, B63B/18

(Bu kitaptaki "Allahın gölgesi" başlıklı yazıdan alıntı)

Burada sayılan ülkelerin bir kısmının okuyucu için tanıdık olduğunu düşünerek, sadece bazılarına özel olarak değiniyorum:

1) Rum ili:

Balkan yarımadasındaki Osmanlı toprakları

2) Anatoli

Bugün Anadolu denilen Küçük Asya'nın Osmanlıca ismi Anatoli.

Kelimenin aslı rumca: "Anatole."

Orta çağda Latince "Anatolia" şeklini alıyor.

Bizans devrinde Iconium (=Konya) merkez olmak üzere bugünkü Batı ve Orta-Anadolu'yu kapsayan bölge için kullanılıyor.

16. yüzyılın ilk yarısında Anadolu Vilayeti

Kütahya Livası, Karahisar-ı Sahib Livası, Sultanönü Livası, Hamid Livası, Ankara Livası, Bolu Livası, Kastamonu Livası, Kengiri Livası, Kocaili Livası, Hudavendigar Bey Livası, Biga Livası, Karesi Livası, Saruhan Livası, Aydın Livası, Menteşe Livası, Teke Livası, Alaiye Livası, Piyadegan Livaları, Müselleman Livaları

T.C. Başbakanlık, 2013, B75B, S. 3-12

3) Karaman

16. yüzyılın ilk yarısında Karaman Vilayeti

Konya Livası, Beyşehri Livası, Akşehir Livası, Larende Livası, Aksaray Livası, Niğde Livası, Kayseriye Livası, İçil Livası.

T.C. Başbakanlık, 2013, B75B, S. 13-15

4) Rum

16. yüzyılın ilk yarısında Rum Vilayeti

Rum-i Kadim Vilayeti

Amasya Livası, Çorumlu/ Çorum Livası, Sivas-Tokat Livası, Sonisa-Niksar Livası, Karahisar-ı Şarki Livası, Canik Livası.

T.C. Başbakanlık, 2013, B75B, S. 15-19

Rum-i Hadis Vilayeti

Trabzon Livası (Trabzon, Arhova, Atina/Pazar, Rize, Of, Hemşin dahil, MGS), Kemah Livası (Kemah, Erzinca... dahil, MGS), Bayburd Livası, Malatya Livası, Gerger Livası, Divriği Livası.

T.C. Başbakanlık, 2013, B75B, S. 18-21

5) Zülkadriye

Burada "Zülkadriye" olarak anılan "Dulkadiroğlu Beyliği". Sultan Suleyman'ın emriyle Ferhad Paşa, beyliğin hükümdarı Şehsuvaroğlu Ali Bey'i Artukova'da çocuklarıyla birlikte katlettiriyor. Böylece beylik Osmanlı topraklarına katılıyor. (1522)

16. yüzyılın ilk yarısında Zülkadriye Vilayeti

Maraş Sancağı, Bozok Sancağı.

T.C. Başbakanlık, 2013, B75B, S. 30-31

6) Diyarbekir

16. yüzyılın ilk yarısında Diyar-ı Bekr Vilayeti

Amid Livası, Mardin Livası, Sincar Livası, Musul Livası, Arabkir Livası, Ergani Livası, Çirmük Livası, Siverek Livası, Kiğı Livası, Çemişkezek Livas?, Harput Livası, Ruha Livası (Bugün Urfa, MGS), Ana Livası, Deyr ve Rahbe Livası, Hısn-ı Keyf ve Siird Kazaları.

T.C. Başbakanlık, 2013, B75B, S. 19-24

7) Arab

16. yüzyılın ilk yarısında Arab Vilayeti

Şam Sancağı, Gazze Sancağı, Safed Sancağı, Salkt ve Aclun Sancağı, Haleb Sancağı, Hama ve Humus Sancağı, Trablus Sancağı, Ayntab Sancağı, Birecik Sancağı, A'zaz ve Ekrad Sancağı.

T.C. Başbakanlık, 2013, B75B, S. 24-29

İmparatorluğun kendi zamanında çok büyğk sınırlara ulaştığı Sultan Suleyman, ülkenin bütünü için özel bir isim tanımıyor. Denizleri ve tek tek eyaletleri sayıyor.

İmparatorluğun yıkılışına kadar da bu böyle kalıyor.